بسم الله الرحمن الرحیم
خلاصه آنچه در این صفحه می‌خوانید
آنچه در این توستار می خوانید:
- مسأله بداء(تغییر برخی از تقدیرات الهی)
- مساله نسخ شبیه به بداء (پاسخ اهل سنت به نسخ چیست؟)
- پاسخ هر دو مساله
- شیعه قائل به جهل خدا نیست!
- از امثله قرآنی که صریحا تأیید کننده وقوع بداء است
مسأله بداء(تغییر برخی از تقدیرات الهی)
جواب در این قسمت بسیار واضح است.
نسبتی که به شیعه داده می‌شود غلط است.
شیعه نمی‌گوید نظر خدا عوض می‌شود!
شیعه معتقد است که علم خدا هرگز عوض نمی‌شود و ثابت است.
زیرا لازمه تغییر در علم خدا، تغییر خود خداست و این نشان دهنده نقص است و هرگز خداوند متعال به نقصی منتسب نیست.
مساله نسخ شبیه به بداء (پاسخ اهل سنت به نسخ چیست؟)
پاسخ شیعه شبیه پاسخ اهل سنت در مسأله نسخ است!
در مسأله نسخ چه اتفاقی می‌افتد.
وقتی یک آیه‌ای نازل می‌شود و بعد از آن آیه‌ای دیگر نازل می‌شود که حکم آن را نسخ می‌کند، چه اتفاقی می‌افتد؟
آیا نظر خدا عوض می‌شود؟
به عنوان مثال در آیه نجوا که خداوند دستور داد که قبل از صحبت با رسول الله به فقیر صدقه دهند و بعد از یک روز فقط امیرالمؤمنین سلام الله علیه صدقه داد، و خدا دستور را برداشت و مسلمانان را ملامت کرد آیا نظر خدا عوض شد؟
خداوند نعوذ بالله اول فکر می‌کرد که این دستور خوبی است و بعد که دید مسلمانان ایمان کافی برای این کارها را ندارند، فهمید که اشتباه کرده است و حکم را برداشت؟[۱]
پاسخ هر دو مساله
اهل سنت هر جوابی در آنجا بدهند، شیعه در مسأله بداء می‌دهد.
جواب درست این است که حکم در آنجا از اول موقت بود ولی بنابر حکمتی(برای مثال آزمایش شدن صحابه و نشان دادن فضیلت امیرالمؤمنین سلام الله علیه در آیه نجوا) مدت زمانِ حکم ذکر نشد تا مسلمانان گمان کنند حکم دائمی است و بعد که دلبستگی صحابه به دنیا آشکار شد و جز حضرت امیر کسی به سراغ رسول الله نرفتند، خداوند زمان حکم را با نازل کردن آیه ناسخ آشکار می‌کند.
در مسأله بداء هم ابتداء خداوند متعال بنابر حکمتی تقدیری را آشکار می‌کند.
بعد از اینکه زمان خاصی فرا رسید خداوند متعال تقدیر اعلام شده به ملائکه یا رسولان را عوض می‌کند تا آن‌ها بفهمند که از اول تقدیر چیز دیگری بوده است.
بحث بداء در قرآن هم آمده است.
لِكلِّ أَجَلٍ كِتَابٌ، يَمْحُواْ اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِتُ وَ عِندَهُ أُمُّ الْكِتَابِ[۲]
یعنی هر اجلی یک نوشته‌ای دارد، خدا محو می‌کند هر چه بخواهد و اثبات می‌کند، هرچه بخواهد و همانا ام الکتاب(ریشه همه نوشته‌ها) نزد خداست
لذا اجل‌های نوشته شده قابل تغییر و محو و اثبات هستند.
اجل‌های نوشته شده همان‌هایی هستند که در اختیار ملائکه و رسل قرار می‌گیرند و ممکن است عوض شوند.
ولی ام الکتاب که ریشه همه نوشته هاست و نزد خداست، تغییر نمی‌کند و خدا از اول هم می‌دانست که نوشته‌های نزد ملائکه تغییر می‌کند.
اعتقاد شیعه این است. حداقل این ادعا مشکلاتی که شما ادعا می‌کنید ندارد.
شیعه قائل به جهل خدا نیست!
این هم که شیعه به بداء قائل است از باب تصریح ائمه معصومین در روایات بسیار زیاد با اسناد صحیحه است که در آن‌ها نیز تأکید شده است که بداء به معنای جهل خدا نیست و صرفا در تقدیراتی است که در اختیار ملائکه و رسل قرار می‌گیرد و قرآن از آن سخن می‌گوید.[۳]
از امثله قرآنی که صریحا تأیید کننده وقوع بداء است:
ماجرای حضرت موسی است که به قومش وعده ۳۰ روز داد ولی بعد از ۴۰ روز برگشت و ظاهرا حکمت اینکه ابتداء خداوند متعال به حضرت موسی ۳۰ روز را اعلام کرد، آزماشِ مردم بود و اگر از اول حضرت موسی اعلام می‌کرد که وعده ۴۰ روز است، این آزمایش محقق نمی‌شد.[۴]
سبحان ربک رب العزة عما یصفون و سلام المرسلین و الحمد لله رب العالمین
