بسم الله الرحمن الرحیم
خلاصه آنچه در این صفحه می‌خوانید
خلاصه آنچه در این صفحه می‌خوانید: برتری مرد نسبت به زن در اسلام مرد در اسلام برتر از زن – بدگویی از زنان در روایات اسلامی اختلاف بین زنان و مردان تفاوت زن و مرد
- توضیح روایاتی که از آنها بدگویی نسبت به زنان برداشت شده است
- بیان دو قاعده کلی در فهم روایات
- تبیین بحث در مورد بدگویی از انسان در قرآن
- تطبیق بحث قبل بر روایات بدگویی از زنان
- علت اختلاف احکام بین زن و مرد
چرا در برخی از روایات زنان مورد مذمت قرار گرفته اند و بدگویی از زنان شده است؟! آیا درانسان مرد سالاری است؟! و اسلام تبعیض بین زن و مرد میگذارد؟!
آنچه در این صفحه می خوانید :
- مجموعه گفته ها کنار هم باید باشد
- نمونه دیگر از این بیان (ذم انسان)
- تفسیر اول
- تفسیر دوم
- تفسیر سوم
- تفسیر روایات ذم زنان
- تفسیر اول
- تفسیر دوم
- تفسیر سوم
- اختلاف احکام زن و مرد در سهم
مجموعه گفته ها کنار هم باید باشد
شکی نیست که اگر می‌خواهید منظور هر فردی را بفهمید باید مجموعه کلماتش را ببینید.
یعنی مجموعه کلمات، کمک می‌کند که کلام متکلم را بفهمیم و اگر یک قسمت کلامی را بشنویم و بقیه‌اش را رها کنیم و بررسی نکنیم، نمی‌توانیم معنایی را که از یک عبارت می‌فهمیم، به متکلم نسبت دهیم.
به یک مثال برای این بحث توجه کنید. دو آیه مبارکه در قرآن هست که یک جا می‌فرماید:
الله یتوفی الانفس حین موتها :
خداست که جان‌ها را زمانِ مرگ می‌گیرد.
ممکن است کسی با دیدن این آیه بگوید: پس عزرائیل و این‌ها بافته های علمای دین است.
در جای دیگر قرآن می‌فرماید:
قل یتوفاکم ملک الموت الذی وکل بکم :
که از این آیه استفاده میشود که گیرنده جان، فرشته مرگ است.
از اینجا روشن میشود که رابطه دو آیه طولی است.
یعنی خدا به وسیله فرشته مرگ، جان‌ها را می‌گیرد و کسی نمی‌تواند با استناد به آیه اول، فرشته مرگ را انکار کند.
لذا عرض می‌کنیم، که باید مجموعه کلمات دیده شود.
در فهم عبارات اسلام در مورد زنان نیز باید به همین نکته توجه کنیم.
اینکه شما یک روایت خاص،
مثل خطبه امیرالمؤمنین سلام الله علیه در جنگ جمل خطاب به زنانی که در سپاه اهل جمل شرکت کرده بودند،
بگیرید و این همه آیه و روایت را که در زمینه زن و مرد و رابطه آنها داریم مورد توجه قرار ندهید:
انصافا بی انصافی است(!!) و طبیعی است که به فهم صحیحی از شریعت نائل نمی‌شوید.
یک مطلب مقدماتی دیگر باقی می‌ماند و آن این است که:
نمونه دیگر از این بیان (ذم انسان)
در قرآن کریم آیات بسیاری داریم که ذم کننده انسان است.
به عنوان مثال، انسان را ظلوم یا جهول یا قطور(خسیس) و ضعیف و … می‌داند.
ولی هیچ کس تا به حال از این آیات برداشت نکرده است که اسلام با انسان دشمنی دارد و انسان را ذم می‌کند.
زیرا اسلام دینِ تربیت است و برای هدایت همین انسان آمده است. لذا در مورد آن آیات بر اساس مجموعه آیات و روایات، سه نوع تفسیر مطرح کرده‌اند:
تفسیر اول آیات ذم کننده انسان:
ای انسان! زمینه رذائل نفسانی در تو بسیار است و اگر مراقب خودت نباشی و به ساحت دین وارد نشوی، گرفتار این رذائل خواهی شد.
و البته اگر داخل در دین شوی و خود را تربیت دینی کنی، دیگر این مشکلات را نخواهی داشت و لذا قطعا سلمان‌ها و ابوذرها این صفات بد را ندارند.
تفسیر دوم:
از آنجا که غالب انسان‌ها خودشان را تربیت دینی نمی‌کنند، گرفتار این رذائل می‌شوند.
پس این آیات ناظر به غلبه این صفات در میان انسان‌هاست و نه اینکه همه انسان‌ها متصف به این صفات هستند.
البته کسی که انسان خوبی باشد این صفات را ندارد.
(فرق این تفسیر با قبلی این است که در تفسیر قبلی، سخن از این است که انسان‌ها زمینه رذائل را دارند ولی در تفسیر دوم سخن از این است که غالب انسان‌ها این صفات بد را دارند.
به خلاف تفسیر بعدی که در آنها سخن از بالا بردن آستانه تحمل انسان‌های مؤمن است.)
تفسیر سوم:
این آیات مخاطبش انسان‌های تربیت یافته است با این بیان که این آیات می‌گویند:
ای شخص مؤمن!
بدان که از آنجا که غالب انسان‌های اطراف تو، خودشان را تربیت دینی نکرده‌اند، این رذائل را دارند و لذا صبر و تحمل خود را بالا ببر.
توضیح اینکه شما اگر یک جرم بزرگ را از کسی که قبولش دارید ببینید، طبیعی است که بسیار بیشتر ناراحت می‌شوید تا اینکه از کسی که انتظار این مسأله را از او دارید.
به عنوان مثال اگر در خیابان شخصی ناشناس کیف پول شما را بدزدد ناراحت می‌شوید.
ولی با مسأله کنار می‌آیید ولی اگر کسی که او را بسیار قبول دارید، چنین کاری بکند، ممکن است به قدری ناراحت شوید که زندگیتان تا مدتی مختل شود.
در محل بحث، وقتی شما بدانید که:
غالب انسان‌های اطراف شما دارای صفات بد هستند، راحت‌تر می‌توانید مفاسد و مشکلات جامعه را تحمل کنید، نسبت به صورتی که آنها را خیلی کامل بدانید.
با این مقدمه می‌توانیم روایاتی را که ناظر به ذم زنان هستند، توضیح دهیم.
اینکه به عنوان مثال نقل شده است که فرموده‌اند زنان ضعاف العقول هستند یا ضعاف الایمان هستند توضیحش این است که:
از آنجا که زنان احساساتشان قوی‌تر است، زمینه رفتارهای غیر عقلانی در آنها بیشتر است.
اگر مطلبی که در رابطه عقل و احساس در قسمت چرا دین عرض کردیم دریافته باشید، بهتر این مطلب را درک می‌کنید. برتری مرد نسبت به زن در اسلام مرد در اسلام برتر از زن – بدگویی از زنان در روایات اسلامی اختلاف بین زنان و مردان تفاوت زن و مرد
تفسیر روایات ذم زنان
با این مقدمه، تفسیر ضعاف العقول یکی از این سه چیز است:
تفسیر اول:
۱٫ ای زن!
زمینه رفتار غیر عقلانی در تو بیش از مردان است چرا که تو احساساتت قوی‌تر است و این احساسات قوی زمینه رفتار غیر عقلانی را در تو بیشتر می‌کند.
اگر خود را تربیت دینی نکنی، تو به این رذیلتِ ضعف عقل گرفتار می‌شوی.
تفسیر دوم:
۲٫ غالب زنان از آنجا که خود را تربیت دینی نمی‌کنند گرفتار ضعف عقل هستند.
و لذا به خاطر احساسات، عقل خویش را زیر پای می‌گذارند.
به عنوان مثال برای آنها عقلا ثابت می‌کنیم که دنیا فانی است و باید به فکر آخرت باشد.
ولی به دلیل عدم قدرت غالب زنان بر حس زیبایی طلبیشان، غالبا گرفتار تجمل گرایی و تنوع طلبی می‌شوند.
به طوری که اقتصاد امروز در بسیاری از بخش‌ها بر پایه مصرف کنندگی بسیاری از زنان برپاست.
تفسیر سوم:
۳٫ ای زن و مرد مؤمن!
بدانید که غالب زنان، از آنجا که خود را تربیت دینی نکرده‌اند عقلشان ضعیفتر باقی می‌ماند.
و در نتیجه گرفتار رفتارهای غیر عقلانی هستند.
و لذا شما باید صبرتان را بالا ببرید و زنان غیر تربیت یافته را تحمل کنید.
به عنوان مثال:
روایتی که پس از شکایات یک مرد که از زنش ناراضی بود از امیرالمؤمنین سلام الله علیه نقل شده است بر همین معنا توضیح داده میشود.
یعنی ای مرد!
زنان به دلائل گفته شده غالبا این‌گونه هستند. برو سر زندگی و صبرت را بالا ببر.
از آنجا که اسلام دینی تربیتی است برای تک تک این مراحل برنامه دارد.
لذا برای اینکه بحث ضعف عقل رخ ندهد برنامه دارد.
برای اینکه ضعف ایمان به دلیل عدم توانایی شرعی زنان در خواندن نماز در برخی از روزهای ماه است برنامه دارد تا این صفات رخ ندهد.
به عنوان مثال برنامه دارد که خانم‌ها در این ایام در اوقات نماز به ذکر الهی بپردازند.
لذا قطعا زنان مؤمن حقیقی این صفات را ندارند.
لذا در روایتی، وقتی به امام صادق سلام الله علیه گفتند که فلان زن خیلی مؤمن است.
حضرت فرمودند که آیا غیرت زنانه‌اش موجب ترک وظیفه شرعی‌اش میشود یا خیر.
راوی گفت که در این مسائل هم وظیفه شرعی‌اش را ترک نمی‌کند.
حضرت فرمودند او واقعا مؤمن است.
با این توضیحات معنای روایاتی که در ذم مردان است، نیز روشن میشود.
فهم شریعت نکات خاص خود را دارد و به این راحتی نمی‌توان با دیدن یک روایت، در مورد نظر نهایی اسلام صحبت کرد. برتری مرد نسبت به زن در اسلام مرد در اسلام برتر از زن – بدگویی از زنان در روایات اسلامی اختلاف بین زنان و مردان تفاوت زن و مرد
اختلاف احکام زن و مرد
در نوشته احکام غیر عقلائی اسلام جواب اصلی این سؤال و سؤالات مشابه آن را داده‌ایم ولی برخی از سؤالات جوابی مخصوص به خود هم دارد که در این نوشتار پاسخ مخصوص به روایاتی که زنان را ذم می‌کند، مطرح کرده‌ایم. یکی از آن مسائل تبعیض بین زن و مرد است.
روایاتی که مربوط به اختلاف سهم زنان و مردان است نیز بر اساس نظام اجتماعی طراحی شده توسط اسلام قابل توضیح است.
به عنوان مثال:
از آنجا که اسلام نمی‌خواهد زنان به خاطر مسائل اقتصادی(جز در فروض ضروری) وارد فعالیت‌های اجتماعی آسیب زننده به آنها شوند:
وظیفه نفقه و هزینه‌های زندگی را بر عهده مرد گذاشته است.
در مرحله بعد، طبیعی است که در مسأله‌ای مثل ارث، سهم زنان در برخی از فروض آن کمتر از مردان باشد.
زیرا آنها مسئولیت اقتصادی ندارند.
البته ناگفته نماند که در بسیاری از فروض مسائل ارث، سهم زنان بیشتر از مردان است.
همین طور در مسأله دیه مرد و زن نیز همین طور است.
اگر زنی از دنیا برود به شوهرش نصف دیه کل را می‌دهند ولی اگر مردی از دنیا برود به زنش کل دیه را می‌دهند و در نتیجه زن ثروتمندتر میشود. برتری مرد نسبت به زن در اسلام مرد در اسلام برتر از زن – بدگویی از زنان در روایات اسلامی اختلاف بین زنان و مردان تفاوت زن و مرد
ضرورت توجه به تفاوتهای ذاتی و عمومی بین مردان و زنان
به صورت کلی برخی تصورشان این است که باید در همه احکام و قوانین اجتماعی زن و مرد یکسان باشند. اما از نظر اسلام تفاوتهای واقعی زن و مرد سبب تفاوت در برخی از احکام دینی آنها نیز میشود. جناب آقای دکتر حبشی(روان شناس) در صفحه «تفاوتهای ذاتی زن و مرد و تأثیر آن در مدیریت روابط خانوادگی» به برخی از تفاوتهای ذاتی زن و مرد اشاره کرده‌اند که سبب اختلافهای رفتاری با زن و مرد میشود.
این بخش از تفاوت‌ها که ایشان فرموده‌اند یک بخش کوچک از تفاوتهای بین زن و مرد، آن هم در بدن است که دارای آثار عملی بسیار است. خداوند که عالم به همه ابعاد تفاوتهای مرد و زن است، احکام را بر اساس مصلحت آنها تنظیم کرده است و به عنوان مثال از زنان نخواسته است که گردانندگان چرخ اقتصادی جامعه باشند.
در عوض مردها باید چنین وظیفه‌ای را به دوش بکشند و البته در برخی از قوانین به تبع این تقسیم کار بین زن و مرد، تفاوت‌هایی به وجود می‌آید. در این مقاله هم برخی از تفاوتهای مردان و زنان به همراه آدرس ذکر شده است.
سبحان ربک رب العزة عما یصفون و سلام علی المرسلین و الحمد لله رب العالمین
برتری مرد نسبت به زن در اسلام مرد در اسلام برتر از زن – بدگویی از زنان در روایات اسلامی اختلاف بین زنان و مردان تفاوت زن و مرد
